Değer artış vergisi, satın alınan gayrimenkulün 5 yıl sonra satılması durumunda devlete ödenmesi gereken vergidir.
Değer artış vergisi, satın alınan gayrimenkulün 5 yıl sonra satılması durumunda devlete ödenmesi gereken vergidir. Çeşitli istisnai durumlar bulunmakta olup bu tür durumlarda ilgili verginin ödenmesine gerek bulunmaz. Miras ya da bağış ile alınan gayrimenkul üzerinden değer artış kazancı vergisi ödenmez. Peki ama değer artış kazancı vergisi nedir, nasıl hesaplanır?
Değer Artış Kazancı Vergisi Nasıl Hesaplanır?
Gayrimenkul satışından elde edilmiş olan kazanç üzerinden uygulanan değer artış kazancı vergisi, belirli koşullarda uygulanır. Verginin hesaplanabilmesi için çeşitli unsurların ön planda tutulması gerekir. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) açıkladığı Yİ-ÜFE oranları, verginin hesaplanmasında en önemli unsurdur. Her ay yeniden açıklanan Yİ-ÜFE baz alınarak hesaplama işlemleri gerçekleştirilir. Bu noktada bir önceki ayın oranlarının hesaplama sırasında kullanıldığını belirtmek gerekir.
Değer artış vergisi hesaplaması için şu tür bilgilere ihtiyaç duyulur:
- Satış geliri
- Maliyet bedeli
- Vergiye tabi kazanç
- İstisna tutarı
Belirtilen hususların yanı sıra Gelir Vergisi de dikkate alınmalıdır.
Hesaplama noktasında ilk olarak bir önceki ay açıklanan Yİ-ÜFE oranı ile gayrimenkul alış fiyatı çarpılır. Ardından satıcının eski alış fiyatı, gayrimenkulün bugünkü satış fiyatından çıkarılır. Elde edilen veri, satıcının net kârıdır. Fakat istisna öncesi değer artış kazancıdır. Son olarak yıllara göre düşülen istisna tutarının düşürülmesi ile istisna sonrası matrah elde edilmiş olur. Satış sırasında tapu harcı ödenmekte olup tapu harcı da istisna sonrası matrahtan düşürülerek ödenecek vergiye ulaşılır.
Değer Artış Kazancı Vergisi Ödeme Yöntemleri Nelerdir?
Değer artış vergisi ödemesi için çeşitli yöntemler kullanılabilir. Vergi, her yıl 2 taksit olacak şekilde ödendiğinden taksitlerin ödemesi ayrı ayrı yapılmalıdır. Gelir İdaresi Başkanlığı internet sitesi üzerinden online ödeme yapılabilir. Ödeme esnasında kredi kartı ya da banka kartının kullanılması olanaklıdır.
Gelir İdaresi Başkanlığının yanı sıra internet bankacılığının ya da cep şube platformlarının ödeme için kullanılması da olanaklıdır. Ödemesini fiziki olarak yapmak isteyen kişiler, anlaşmalı bankaların şubeleri üzerinden ödeme yapabilir.
Değer Artış Kazancı Vergisi Hangi Tür Gayrimenkuller için Ödenir?
Taşınmazların belirli bir süre sonra elden çıkması halinde ödenen değer artış kazancı vergisinin kapsamına çeşitli gayrimenkuller girer. İlgili kanuna göre vergiye dahil olan gayrimenkuller genel hatlarıyla şu şekilde sıralanabilir:
- Daire
- Konut
- Ev
- İşyeri
- Arazi
- Madenler
- Kum ve çakıl çıkarma yerleri
- Tuzlalar
- Memba suları
- Maden suları
- Tuğla ve kiremit harmanları
- Gayrimenkul olarak tescil edilen haklar
- Motorlu tahmil ve tahliye vasıtaları
- Gemi ve gemi payları
Bu tür gayrimenkullerin tamamı, vergi kapsamında olup ilgili verginin gerekli hallerde ödenmesi zaruridir.
Değer Artış Kazancı Vergisi’nin Ödenmediği Durumlar Nelerdir?
Değer artış kazancı vergisinin istisnai olduğu durumlar da mevcuttur. Eğer gayrimenkul bağış veya miras gibi yollarla elde edilmişse bu durumda vergi ödemesinin yapılması gerekmez. Ayrıca gayrimenkul için vergi ödemesi yapılabilmesi için elde edilen gelirin mutlaka istisna haddi üzerinde yer alması gerekir.
Değer artış vergisi kapsamında belirtilen şartların detaylı bir şekilde incelenmesi ve hangi dönemlerde ödemelerin yapılması gerektiği hakkında bilgi edinilmesi gerekir. Vergi kapsamında bulunan gayrimenkullerin ödemesi, internet üzerinden ya da fiziki olarak pratik bir şekilde gerçekleştirilebilir.
