Duran varlıklar, farklı türlere ayrılan ve 1 yıldan daha kısa bir süre içerisinde nakde çevrilmeyecek olan değerlerdir.
Duran varlıklar, farklı türlere ayrılan ve 1 yıldan daha kısa bir süre içerisinde nakde çevrilmeyecek olan değerlerdir. Ayrıca bu değerlerin belirlenen sürede kullanılmayacağını da belirtmek gerekir. Duran varlık nedir sorusu kapsamına farklı değerler girebilir. Arsalar, binalar, arazilerin yanı sıra sertifika ve lisanslar da duran varlık olarak düşünülebilir. Peki ama duran varlıklar tam olarak nedir, özellikleri nelerdir?
Duran Varlıklar Nelerdir?
1 yıldan daha kısa sürede nakde çevrilmeyen ya da kullanılmayan değerler duran varlık olarak tanımlanabilir. Maddi ve maddi olmayan varlıklar olmak üzere iki farklı kategori üzerinden incelenebilir. Normal şartlarda 1 yıl içinde elden çıkarılması öngörülmeyen bu varlıklar, çeşitli kategoriler altında değerlendirilebilir. Binalar, arsalar, sertifikalar olmak üzere birçok değer; duran varlık kapsamında yer alır.
Duran Varlık Çeşitleri
9 farklı başlık altında değerlendirilmesi mümkün olan duran varlıklar, temel olarak maddi ve maddi olmayan varlıklar şeklinde sınıflandırılır. Duran varlık nedir, çeşitleri nelerdir sorusu kapsamında genel olarak şu tür başlıkların ön plana çıktığını belirtmek mümkündür:
- Finansal yatırımlar
- Ticari alacaklar
- Diğer alacaklar
- Türev araçlar
- Yatırım amaçlı gayrimenkuller
- Kullanım hakkı varlıkları
- Maddi duran varlıklar
- Diğer duran varlıklar
Bu tür hususların her biri, duran varlıkların kapsamında değerlendirilir.
1. Finansal Yatırımlar
Finansal yatırımlar, duran varlıklar arasında yer alır. Bono ve çeşitli menkul kıymetler, kira sertifikaları, hisse senedi olmak üzere birçok yatırım türü; duran varlıkların örneklerindendir. Bazı şirketler, finansal yatırımlar ile varlıklarını değerlendirmek isteyebilir. Bu tür durumlarda yatırımlarını 1 yıldan önce nakde çevirmeyip yatırımlarının değerlenmesini bekleyebilir.
2. Ticari Alacaklar
Alıcılar, alacak senetleri, şüpheli ticari alacaklar karşılığı, alacak senetleri reeskontu, kazanılmamış finansal kiralama faiz gelirleri; ticari alacaklar kapsamında yer alır. İşletme ve müşteri arasındaki ilişki baz alınarak alacaklar ortaya çıkar.
3. Diğer Alacaklar
Diğer çeşitli alacaklar, ortaklardan alacaklar, personelden alacaklar, bağlı ortaklardan alacaklar, şüpheli diğer alacaklar karşılığı, diğer alacak senetleri reeskontu; diğer alacaklar arasında yer alır. Duran varlık nedir sorusunun cevaplarından biri olarak değerlendirilen diğer alacaklar, senetli ve senetsiz alacakları kapsar.
4. Türev Araçlar
Türev araçlar, gelecekte yapılacak işlemlerin fiyatını bugünden belirlemeyi olanaklı kılar. Bu durum, yatırımcıların ilerleyen zamanlarda karşılaşabilecekleri risklere karşı korunmasını sağlar. Dolayısıyla türev araçlar yatırımcılar açısından son derece önemlidir.
5. Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller
Yatırım amaçlı alınan gayrimenkuller, duran varlıkların en iyi örnekleri arasında yer alır. Gayrimenkul satın alındıktan sonra 1 yıl ve daha uzun süre beklenebilir. Bu durum, gayrimenkulün çok daha değerlenmesi anlamına gelebilir.
6. Kullanım Hakkı Varlıkları
Kiralanan bir varlığın elde tutulması veya kullanılması hakkını ifade eden kullanım hakkı varlıkları, duran varlıklar kapsamında değerlendirilir. Peşin ödemesi yapılan çeşitli varlıklar, kullanım hakkı varlıkları içerisinde yer alır.
7. Maddi Duran Varlıklar
Maddi bir varlığın kullanımı boyunca satışının düşünülmemesi, ayrıca kullanım ömrünün 1 yıldan çok daha uzun sürüyor olması; varlığın maddi duran varlık şeklinde ifade edilmesini olanaklı hale getirir. Binalar, yapılmakta olan yatırımlar, demirbaşlar başta olmak üzere birçok varlığı örnek olarak vermek mümkündür.
8. Maddi Olmayan Duran Varlıklar
Herhangi bir fiziksel varlığa sahip olmayan çeşitli varlıklar da duran varlıklar şeklinde ifade edilebilir. Bunlara örnek şerefiye, haklar, araştırma ve geliştirme giderleri, özel maliyetler verilebilir.
9. Diğer Duran Varlıklar
Duran varlık nedir sorusunun cevaplarından bir diğeri diğer duran varlıklardır. Gelecek yıllar ihtiyacı stoklar, elden çıkarılacak stoklar ve maddi varlıklar, diğer KDV başta olmak üzere çeşitli unsurlar diğer duran varlıklar arasında yer alır.