Ticari gelir elde etmek için kiraya verilen gayrimenkullerin kira geliri üzerinden kira stopajı kesilir. Standart kullanımlar için yapılan kiralamalarda stopaj yoktur, sadece ticari amaçlı yapılan kiralamalarda stopaj vardır.
Kira Stopajı Nedir?
Kira stopajı, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. Maddesinde belirtilen ticari olarak kiraya verilen mallar üzerinden kesilen vergidir. Kiralama işleminin iş yeri amaçlı olması gerekir. İş yeri amaçlı kiraya verilen ofis, dükkan, mağaza, fabrika, atölye tarzı yerler için brüt kira bedeli üzerinden kesintiye tabi tutularak kiracı tarafından stopaj vergisi ödenir.
Kira Stopajı Nasıl Hesaplanır?
Ticari amaçlı kiraya verilen yerin, brüt ücretinin yüzde 20’lik kısmı ödenmesi gereken stopaj miktarını gösterir. Kiralama işlemi yapılırken, kira kontratına brüt kira ücreti yazılır. Burada yer alan rakam üzerinden kiracı stopaj vergisini öder. Kontratta net kira üzerinden anlaşma yapılmışsa kiracı yine bu net rakam üzerinden brüt ücretini hesaplamalı, oradan stopaj vergisini vermelidir. Kira stopajı basit bir hesaplama ile bulunabilir.
Kirası 8 bin TL olan bir iş yeri için düşünüldüğü zaman,
Brüt kira bedeli : 8 bin TL
8.000*%20=1600 TL
Kiracı, kirasını ödediği her ay boyunca 1600 TL kira stopajı vergisini vergi dairesine ödemekle yükümlüdür. Geri kalan 6.400 TL de, mal sahibine verilmesi gereken net kira ücretidir.
Kira Stopajı Oranı
Kira stopaj oranı Türkiye’nin her yerinde aynıdır ve yüzde 20 olarak uygulanır. Mal sahibine her ay kirasını ödeyen kiracı, kira sözleşmesinde yer alan ücretin yüzde 20’si kadar tutarı da, her ayın 23. gününden itibaren vergi dairesine ödemekle yükümlüdür.
Net Kiradan Brüt Kira ve Stopaj Hesaplanması
Sözleşmesinde net kira yazan kiracılar, brüt kira tutarı hesaplaması yapabilmek için, net kira oranını 1,25 ile çarpmalıdır. Daha sonra çıkan brüt kira üzerinden de yüzde 20 stopaj vergisi hesaplanır.
Net kirası 4.000 TL olan bir iş yeri için:
4.000 x 1,25 = 5.000
5.000 TL, kiracının brüt kira tutarıdır.
Brüt kira tutarının %20’si stopaj vergisidir.
5.000 x %20 = 1.000
Kiracı 1.000 TL stopaj vergisi ödemekle yükümlüdür.
Kira Stopajından Brüt ve Net Kira Tutarı Hesaplama
Kiracı ödediği kira stopajı üzerinden isterse, brüt ve net kira tutarlarını da hesaplayabilir. Stopaj oranı yüzde 20 olan kiracı 2.000 TL stopaj vergisi ödüyorsa,
2.000/20=100
100*100= 10.000 TL kiracının brüt kirasıdır.
Net kiraya ulaşmak için de, brüt kiradan stopajı çıkarılmalıdır.
10.000-2.000= 8.000
Kiracının net kirası 8. 000 TL’dir.
Kimler Kira Stopajı Vergisinden Muaftır?
Ticari amaçlı kiralanan iş yerlerinin bazılarında, kiracılar stopaj ödemelerinden muaf bulunur. Gelir Vergisi Kanunu’nda da açıkça belirtilen bu muafiyet; çalışmaları karşılığında maaşlarını yurt dışından alanlar, başka ülkelere ait konsolosluk ve büyükelçiliklerde çalışanlar, yıllık ödenmesi gereken vergilere dair beyanname düzenleyen ve ödeme yapan kişiler için geçerlidir.
Kira Stopajı Vergisi Ödenmezse Ne Olur?
Kira stopajı ödenmesi zorunludur. Mülk sahibinin bunu ödeme yükümlülüğü yoktur. Kiracının ödemesi gerekir. Kiracı stopaj vergisini ödemediği zaman, mülk sahibi tahliyesini isteyebilir ve haciz işlemi başlatabilir. Kiracı zamanında ödemediği stopajları, daha sonra faizleri ile birlikte zamlı olarak ödemek durumunda kalır.
